جمعه, ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ / قبل از ظهر / | 2025-04-25
تبلیغات
کد خبر: 4934 |
تاریخ انتشار : ۲۹ مرداد ۱۴۰۳ - ۹:۱۳ |
ارسال به دوستان
پ

درحالی که کشورهای پیشرفته با نظام اعتبارسنجی دسترسی افراد به منابع مالی را تا ۹۰ درصد افزایش داده‌اند، در ایران به دلیل ضعف در این حوزه، صاحبان مشاغل غیر رسمی همچون کشاورزان بهره خیلی کمی از تسهیلات دارند. «رفتم بانک وام بگیرم، گفتند باید ضامن کارمند رسمی یا سند ملک داشته باشی، یه چک صیادی […]

درحالی که کشورهای پیشرفته با نظام اعتبارسنجی دسترسی افراد به منابع مالی را تا ۹۰ درصد افزایش داده‌اند، در ایران به دلیل ضعف در این حوزه، صاحبان مشاغل غیر رسمی همچون کشاورزان بهره خیلی کمی از تسهیلات دارند.
«رفتم بانک وام بگیرم، گفتند باید ضامن کارمند رسمی یا سند ملک داشته باشی، یه چک صیادی و ۲ برابر مبلغ وام هم، سفته می‌خواست؛ من یک کشاورزی که نسل اندر نسل کشاورز بودم ضامن کارمند از کجا بیاورم؟» این موضوعی که کشاورز جاجرمی بیان کرد.این نه تنها مشکل کشاورزان و کارگران که مشکل خیلی دیگر از کسانی است که شغل آزاد دارند و دوستان و آشنایان آن‌ها هم کارمند رسمی دولت نیستند‌.افرادی که به هر دلیلی به وام بانکی نیاز دارند؛ اما به دلیل نداشتن ضامن کارمند یا اسناد ملکی و سایر وثایقی که بانک‌ها معمولاً از متقاضیان درخواست می‌کنند، هیچگاه موفق به دریافت آن نمی‌شوند.در حال حاضر بیش از یک چهارم از جمعیت کشور را روستائیان و عشایر تشکیل می‌دهند که بخش زیادی از آن‌ها به کارهای کشاورزی و مشاغل تولیدی و غیر رسمی اشتغال دارند.
صاحبان مشاغل غیررسمی، بی‌بهره از وام بانکی
از طرف دیگر بر اساس آمارهای مرکز آمار در پایان سال ۱۴۰۲ جمعیت فعال کشور ۲۶ میلیون و ۴۶۲ هزار نفر بوده‌اند و طبق آمارهای سازمان تامین اجتماعی کل بیمه‌شدگان اجباری این سازمان در سال ۱۴۰۲ حدود ۱۶ میلیون نفر بوده است. با توجه به اجباری بودن بیمه برای کارهای رسمی می‌توان نتیجه گرفت که حدود ۱۰ میلیون نفر نه تنها در مراکز دولتی که به کارهای رسمی هم اشتغال ندارند و خود اشتغال یا در مشاغل غیر رسمی فعال هستند. دستفروشان، کشاورزان، کارگران بنگاه‌های کوچک، تولیدکنندگان محتوا در فضای مجازی جزو فعالان مشاغل غیر رسمی محسوب می‌شوند.
در این شرایط می‌توان دریافت که بخش زیادی از جمعیت کشور برای دریافت وام با چه مشکلات فراوانی باید دست و پنجه نرم کنند و عملا یا با مشقت زیاد ضامن کارمند رسمی معرفی می‌کنند یا عطای وام را به لقای آن می‌بخشند. سال ۹۸ وزیر تعاون، کار و رفا اجتماعی اعلام کرد که ۶۰ درصد مردم از هیچ وام بانکی بهره نبرده‌اند.

اعتبارسنجی؛ راه‌حل دنیا برای پرداخت عادلانه تسهیلات بانکی

در دنیا برای عادلانه شدن دسترسی به تسهیلات، نظام اعتبارسنجی به کمک آمده است و در حال حاضر نیز با استفاده از داده‌ها و هوش مصنوعی این روش ارتقا پیدا کرده و به میزان زیادی گسترش یافته است.آمارها نشان می‌دهد در کشورهای فاقد سامانه اعتبارسنجی تنها ۲۵ درصد افراد به منابع مالی دسترسی دارند و این در حالی است که این موضوع در کشورهای دارای سامانه اعتبارسنجی بیش از ۹۰ درصد است.در فرایند اعتبارسنجی، میزان تعهد و توانایی یک شخص برای بازپرداخت بدهی‌ها و تعهدات مالی بر اساس عوامل مختلفی مانند میزان بدهی‌ها، سابقه تراکنشها، سابقه پرداخت قبوض، سابقه بازپرداخت تسهیلات و شاخصهای دیگر، ارزیابی شده و بر اساس این ارزیابی به شخص امتیاز داده می‌شود.

تعهد، وثیقه افراد برای دریافت وام

در ایران با وجود راه‌اندازی سامانه اعتبارسنجی از سال ۸۵ و شروع به کار اولین نسخه از مدل امتیاز اعتباری در کشور توسط شرکت اعتبارسنجی ایران در سال۹۴، اما همچنان بسیاری از مردم از شمول اعتبارسنجی خارج بودند و تنها ۳۰ درصد افراد جامعه که عمدتا سابقه دریافت تسهیلات دارند.محمد برزگری، کارشناس اقتصادی سیاست رتبه بندی کنونی را ناکارآمد می‌داند؛ چراکه به اعتقاد او مدل‌های فعلی بر اساس داده‌های محدود و تاریخی طراحی شده‌اند و قادر به انطباق با پیچیدگی‌های اقتصاد دینامیک و متغیر کشور نیستند.
اعتبارسنجی بر اساس داده‌های قدیمی و یا داده‌های ناقص مشکلاتی را برای افراد ایجاد کرده به طوری‌که خود اعتبارسنجی که قرار بود دسترسی به تسهیلات را آسان کند به ضد خود تبدیل شده است.چند روز پیش وزیر اقتصاد اعلام کرد که از اواخر شهریورماه مدل جدید اعتبارسنجی که پوشش جمعیتی آن از ۳۰ درصد به ۱۰۰ درصد و اطلاعات آن نیز از ۱۸ به ۷۰ مورد افزایش یافته است، در تمامی بانک‌ها اجرا می‌شود.رئیس مرکز تسهیل تامین مالی تولید وزارت اقتصاد، مجید کریمی اعتقاد دارد در حال حاضر داشتن وثیقه، به عاملی برای کاهش دسترسی به تسهیلات تبدیل شده که موجب تشدید اختلاف طبقاتی می‌شود. بنابراین به واسطه توسعه نظام اعتبارسنجی دقیق و تبدیل وثیقه از دارایی به تعهدپذیری دسترسی به اعتبار سهل‌تر می‌شود.
    برچسب ها:
لینک کوتاه خبر:
تبلیغات
×
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط پایگاه خبری و اطلاع رسانی مقیاس اقتصاد در وب سایت منتشر خواهد شد
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • لطفا از تایپ فینگلیش بپرهیزید. در غیر اینصورت دیدگاه شما منتشر نخواهد شد.
  • نظرات و تجربیات شما

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

    نظرتان را بیان کنید